Geleneksel tıpta, kahvaltıda tüketilen gıdaların doğru seçilmesi büyük önem taşır. Çünkü bu öğün, beyin ve sinir sistemi, sindirim sistemi, günlük enerji seviyesi ve genel sağlık üzerinde doğrudan etkiye sahiptir.
Geleneksel tıpa göre; gece soğuk mizaca sahiptir, uyku da soğuk mizaca sahiptir ve beyin de soğuk mizaca sahiptir. Bu nedenle, kahvaltıda beyin fonksiyonlarını destekleyen ve vücuda enerji veren besinler tüketilmelidir. Soğuk mizaca sahip gıdalar veya basit karbonhidratlar, günlük enerjinin azalmasına, halsizliğe, bitkinliğe ve kilo alımına sebep olabilir. Bu nedenle kahvaltıda aşağıdaki gıdalar tüketilmemelidir:
1. Soğuk, Balgam ve Sovda Üreten Gıdalar
Geleneksel tıpta, soğuk ve balgami veya soğuk ve sıvdavi mizaca sahip bireyler, kahvaltıda soğuk gıdalar tüketmemelidir. Çünkü bu tür besinler sindirimi zayıflatır, mideyi ağırlaştırır, yorgunluk hissi oluşturur ve vücutta aşırı balgam ve sovdaya üretimine neden olur. Bu gıdalar şunlardır:
• Süt ve süt ürünleri (yoğurt, peynir, süt ve ayran) Bunların yerine tahin-pekmez, badem ile hurma veya ceviz ile incir tüketin.
• Salatalık ve domates (soğuk ve nemli olup sindirimi yavaşlatır) ,Bunların yerine elma, üzüm veya dut tüketin.
• Bayat ve beklemiş yiyecekler (özellikle mide için zararlıdır ve vücutta fazla sovda üretimine yol açar)
2. Aç Karnına Çay ve Kahve
Aç karnına çay veya kahve içmek mide asidinin artmasına, sinir sisteminin uyarılmasına ve uzun vadede sindirim sisteminin zayıflamasına neden olur. Özellikle siyah çay, demir eksikliğine yol açarak besin emilimini azaltır.
Aç karnına kahve ve çay tüketmek, vücutta sovda üretimini artırarak çeşitli sağlık sorunlarına sebep olabilir. Bu nedenle kahve ve çayı kahvaltıdan 1-2 saat sonra içmek daha sağlıklıdır.
3. Kızartılmış ve Yağlı Yiyecekler
Ağır, kızartılmış ve yağlı yiyecekler (sosis, salam, fast food vb.) mideyi ağırlaştırır, sindirimi yavaşlatır ve yorgunluğu artırır. Ayrıca safra salgısını artırarak mide yanması gibi sindirim problemlerine sebep olabilir.
4. İşlenmiş Şekerler ve Basit Karbonhidratlar
Basit karbonhidratlar ve yapay tatlandırıcı içeren gıdalar (beyaz unlu ekmekler, şekerli kahvaltılık gevrekler, sanayi tipi reçeller ve tatlılar) kan şekerini hızla yükseltir ve ardından ani bir düşüşe sebep olur. Bu durum, kişinin çabuk acıkmasına ve gün içinde daha fazla yemek tüketmesine neden olur.
Sabahları meyve suyu (hatta doğal meyve suyu) içmek de iştahı artırarak kilo alımına, yağlanmaya ve karaciğer hastalıklarına yol açabilir.
5. Soğuk Su ve Soğuk İçecekler
Aç karnına soğuk su veya soğuk içecekler tüketmek, sindirimi zayıflatır, mide ısısını düşürür, gaz ve hazımsızlık yapar ve karaciğer sorunlarına sebep olabilir. Bunun yerine ılık kaynamış su veya bitki çayları tüketilmelidir.
6. Ekşi ve Asidik Meyveler
Aç karnına ekşi meyveler (portakal, greyfurt, ekşi nar) mideyi tahriş eder, mide asidini artırır ve mide ülseri riskini yükseltir. Bu tür meyveler, doğal bal gibi uygun gıdalarla birlikte ve doğru zamanda tüketilmelidir.
7. Basit Karbonhidratlar
Kahvaltıda beyaz undan yapılmış ekmek, reçel veya diğer basit karbonhidratlar tüketilirse, lif, protein ve sağlıklı yağ içermediğinden dolayı iştah artar ve öğle ile akşam yemeklerinde daha fazla yemek yenilir. Kahvaltıda protein, doğal yağlar ve lifli gıdalar tüketmek, enerji seviyesini yükseltir ve tokluk hissini uzatır.
⸻
Bu nedenlerle Kahvaltıda ve Aç Karnına Tüketilmemesi Gerekenler:
❌ Beyaz ekmek ve basit karbonhidratlar: Bunun yerine, haşlanmış yumurta, rendelenmiş havuçla yumurta, ıspanaklı yumurta veya tahinle karıştırılmış yumurta tüketilmelidir.
❌ Meyve suyu (hatta doğal meyve suyu): Kan şekerini hızla yükseltir. Bunun yerine meyve ve çiğ kuruyemişler birlikte tüketilebilir. Örneğin:
• Elma + ceviz
• Taze veya kuru incir + ceviz
• Taze üzüm veya kuru üzüm + ceviz
• Taze veya kuru dut + ceviz
❌ Sirke ve su karışımı: Aç karnına tüketildiğinde dişlere, mideye ve sindirim sistemine zarar verir. Eğer sabah sirke içmek istenirse, doğal bal veya doğal pekmez eklenmelidir.
❌ Limonlu su: Aç karnına tüketilirse mideyi tahriş eder. Limon suyu içilecekse, doğal bal veya pekmez eklenmelidir.
❌ Peynir, bayat ekmek,siyah çay, salatalık ve domates: Bu gıdalar soğuk mizaca sahiptir ve gün boyunca vücudu soğutarak halsizlik ve yorgunluğa neden olur.
• Kahvaltıda peynir tüketilecekse, muhakkak ceviz, çörek otu, kekik veya kimyon ile birlikte yenmelidir.
• Peynirin aşırı tüketimi unutkanlık, kilo alımı, cinsel isteksizlik, saç beyazlaması ve eklem ağrılarına sebep olabilir.
❌ Aşağıdaki meyveler kahvaltıda açkrnina tüketilmemelidir:
• Kavun
• Karpuz
• Armut
• Muz
❌ Diğer zararlı kahvaltılıklar:
• Kahvaltılık gevrekler (cornflakes)
• Kek ve tatlılar
⸻
Bu önerilere uyarak kahvaltıda sağlıklı seçimler yapabilir, enerjik ve dengeli bir gün geçirebilirsiniz.
