ERİK
Lifli bir gıda olan erik detox yapma özelliğinin yanında bağırsaklardaki probiyotiklerin çoğalması için sağlıklı bir ortam hazırlar.
Latince : Prunus Domestica
Almanca : Gelbe Pflaume
İngilizce : Yellow Prune
İspanyolca : Ciruela Amarilla
Fransızca : Pruneau jaune
Familya : Rosaceae
Cinsi : Prunus
Mizacı : Soğuk-nemli
*Sarı kuru eriğin mizacı soğuk-
Müslihi : Sıcak-nemli gıdalar ve hünnap, kuru üzüm, hurma.
İçeriğindeki Maddeler : C, E, A ,K vitamini, B grubu vitaminler, bor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, sodyum, demir, iyot, pektin maddesi, organik asitler.
Anavatanı : Avrupa, Asya, Güney ve Kuzey Afrika, Güney ve Kuzey Amerika ve Türkiye
Yetiştirildiği Yer : İklimi uyan her bölgede yetiştirilebilir.
Yetiştirildiği Toprak Türü : Erik türlerinin iklim istekleri birbirinden farklıdır.Fakir, kuru ve kireçli topraklarda yetişebildiği gibi nemli topraklarda da iyi yetişir.Toprak seçiminde orta derecede seçicidirler. En uygun toprak pH’sı 6,5 tir .
Çeşitleri : Dünyadaki erik çeşitleri 2000’den fazladır. Türkiye’de yetiştirilen erik çeşidi ise 200 ‘ün üstündedir. Ülkemizdeki en tanınmış erik çeşitleri, Can eriği, Papaz eriği, Mürdüm eriği, Malatya, Sultani, Sübü can,Tatlı üryani eriğidir. Erik çeşitleri, tohum teşekkülü bakımından kendine verimli, kendine kısmen verimli ve kendine kısır olarak 3 grupta incelenir.
Hasat Zamanı : İlkbaharda ekimi yapılır. Çeşitlerine göre 2-4 yıl sonrasında meyve vermeye başlar. Meyveler Temmuz sonu, Ağustos başı gibi toplanır.
Kullanım Kısmı : Meyveleri, çekirdekleri, ağaç kabukları, yaprakları
Kullanım Şekli : Gıda olarak(marmelat,komposto,pestil), çekirdeğinin yağı çıkarılır ve zamk şeklinde kullanılır. Ekstrakt ve hidrosolü de çıkarılır.
Kullanıldığı Durumlar :
-Zamkı yara ve herpes tedavisinde kullanılır.
-Yapraklarından yapılan gargara, tonsil(bademcik) ve uvula(küçük dil) iltihaplarına iyi gelir.
-Zamkı, sürme olarak kullanıldığında görme keskinliğini artırır.
-Kalp iltihabına iyi gelir ancak mideye zarar verebilir ve ishal yapar.
-Zamkı mesane taşını eritir.
-Beyin yorgunluğunu önler.
-Karaciğerin kendi kendine tamir etmesine ve güçlenmesine yardımcı olur.
-Kalbi kuvvetlendirir, iştah açıcıdır.
-Sinirleri kuvvetlendirir.
-Şeker hastalığında kullanımı tavsiye edilir.
-Erik, sirkeye batırılır egzama, kaşıntı ve sivilce gibi hastalıklarda sürülürse şifası görülür.
-Eriğin yaprakları, sedef çiçeği ile kaynatılır, elde edilen mayi(Sıvı) ile bol bol gargara yapılırsa diş etlerinin kanamasını önler. Meyveleri yenirse kalbin hararetini ve ateşini keser.
-Erik zamkı sirke ile merhem gibi yapılır, egzamaya sürülürse faydalı olur.
DR Kalan’dan Tavsiyeler:
Bor, pektin, lignin ve lignan açısından zengin olan sarı eriğin kurusu iyot açısından da zengindir. Lifli bir gıda olan erik detox yapma özelliğinin yanında bağırsaklardaki probiyotiklerin çoğalması için sağlıklı bir ortam hazırlar. İyi bir sede(tıkanıklık) açıcıdır. Sıcak mizaçlı bireyleri oluşması muhtemel hemoroid problemlerinden korur. Gayr-ı tabi sovdanın vücuttan atılmasını sağlar. Farklı mizaçlarda müslihleri ile birlikte kullanıldığında gayri tabi balgamı ve gayri tabi safrayı azaltır. Alkol tüketimi ve beslenme bozukluğundan kaynaklı karaciğer yağlanmasına iyi gelir. Cilt kaşıntısına, sivilcelere, tiroid problemlerine, gut ve şeker hastalığına, pankreas sıkıntılarına yardımcıdır. Kabızlık yaşayanların çorbalarına sarı kuru erik eklemeleri tavsiye edilir. Erik kurutulduğunda nemi azalır.
-Yüksek iyot içeren sarı kuru erik vücutta su tutma özelliğine sahiptir.Bu yüzden tansiyon hastalarının dikkatli kullanmaları gerekir.
– Aşırı tüketiminde karın ağrısı ve mide yanması yapabilir.
YAZAR:Farzollah Gholizadeh(Dr.Kalan)